Τρίτη 13 Μαΐου 2014

ΚΙΣΑΜΙΤΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ: Η ΔΙΑΣΚΕΥΗ, Η ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ, Η ΟΙΚΕΙΟΠΟΙΗΣΗ












Μεγάλο κεφάλαιο, που σίγουρα χωρά πολύ συζήτηση. Θέμα αρκετά "εύφλεκτο" θα λέγαμε που πολλές φορές το αντιπαρερχόμαστε. Όμως, όταν κάπου-κάπου στην συνείδηση του κόσμου περνάνε μηνύματα που είναι λανθασμένα, όπως και ότι δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις, θεωρούμε ότι όλα αυτά πρέπει σταδιακά να αποκατασταθούν.

Οι μελωδίες των συρτών σκοπών της Κισάμου, έχουν αποτελέσει την βάση, την μαγιά θα λέγαμε, ώστε αυτό το μουσικό είδος να καταστεί σήμερα το κατεξοχήν και πλέον διαδεδομένο στην κρητική μουσική. Οι αναφορές που έχουμε κάνει λεπτομερώς, τόσο για την καταγωγή του συρτού, όσο και για τις ιδιαιτερότητες των μελωδιών αυτών, βρίσκονται στο blog μας και μπορείτε κάλλιστα να ανατρέξετε οποιαδήποτε στιγμή.
Αυτό που θα θίξουμε σήμερα, έχει να κάνει με τις κισαμίτικες μελωδίες που ηχογραφήθηκαν από τα πρώϊμα χρόνια της κρητικής δισκογραφίας, έως και τα νεώτερα, από καλλιτέχνες που δεν προέρχονται από τον νομό Χανίων και που οι ηχογραφήσεις αυτές, έχουν περάσει στην συνείδηση του κόσμου, ώς "συνθέσεις" αυτών των καλλιτεχνών, αγνοώντας τις αυθεντικές ονομασίες και πνευματικές δημιουργίες. Οι λόγοι που συνέβη αυτό; Πολλοί και διάφοροι, που δεν είναι της στιγμής να αναλυθούν, κι οπως προείπαμε πρίν, το θέμα είναι αρκετά εύφλεκτο και σίγουρα θα δημιουργηθούν παρεξηγήσεις, που όμως μερικές φορές είναι....αναγκαίες....
Όμως πρέπει να αποδίδονται οι "τιμές" στους αυθεντικούς-γνήσιους συνθέτες, που πάσχισαν με τα φτωχά τους μέσα, ώστε εμείς σήμερα να απολαμβάνουμε τους καρπούς τους.
Θα παραθέσουμε μια σειρά περίπου τριάντα παραδειγμάτων και θα αντιπαραβάλουμε δίπλα με την αυθεντική ονομασία του εκάστοτε σκοπού. Βέβαια, τα παραδείγματα είναι εκατοντάδες, τόσο των διασκευών-αντιγραφών και ίσως...παραποιήσεων, όσο και των καλλιτεχνών. Απλά θα σας δώσουμε μια μικρή εικόνα των πιο "τρανταχτών" παραδειγμάτων, που πολύς κόσμος θεωρεί σήμερα ότι είναι "συνθέσεις" των εκάστοτε μουσικών που τις ηχογράφησαν.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι διασκευές αυτές παρουσιάζονται αυτούσιες, δηλαδή, χωρίς να αλλαχθούν τα βασικά στοιχεία της μελωδίας. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις όπως θα παρατηρήσετε, υπάρχει η βασική φόρμα του σκοπού, αλλά παραλλάσονται κάποια δομικά γυρίσματα. Επίσης, θα δείτε ότι αρκετοί μουσικοί χρησιμοποιούν μια στροφή από έναν κισαμίτικο σκοπό, μιά άλλη στροφή από έναν άλλον κισαμίτικο σκοπό και τους συνδέεουν σε μία μελωδία "προσωπικής...έμπνευσης"....

Και για να μην υπάρχει κάποιο πρόβλημα, θα τονίσουμε ξανά ότι σκοπός μας δεν είναι να μειώσουμε την προσφορά κανενός από τους καλλιτέχνες, απλά να δώσουμε την σωστή εικόνα και την ιστορία των πατροτήτων των σκοπών αυτών.

1)."Περβολιανός Συρτός" του Εμ.Λαγού. Αυθεντική ονομασία "Νοχιανός συρτός" του Νικ. Αποστολάκη(Τσιλαρίδη).

2). "Συρτός Σελινιώτης" του Αντ.Παπαδάκη(Καρεκλά). Αυθεντικές ονομασίες των σκοπών "Ακολουθία Κοτσιανού" του Φαντομανώλη, Αερινιώτης του Φελεσογιάννη.

3). "Κουτρουλιανό Νερό" του Αλέκου Καραβίτη. Αυθεντική ονομασία σκοπού, "Συρτός του Κιώρου" του Στεφ.Τριανταφυλλάκη-Κιώρου 3ου.

4). "Σφακιανός Συρτός" του Εμ.Λαγού. Αυθεντικές ονομασίες, "Μεραδιανός Συρτός" του Στεφ.Τριανταφυλλάκη  - Κιώρου 3ου, "Πυργιανός Συρτός" του Ανδρέα Μαριάνου.

5). "Κεφαλιανός Συρτός" του Εμ.Λαγού. Αυθεντικές ονομασίες, "Γιουσούφης Συρτός" του Μ.Καραγκιουλέ, "Σηρικαριανός συρτός" του Ανδρέα Μαριάνου.

6). "Πόσες φορές γλυκά-γλυκά" του Νικ.Παπαδογιάννη. Αυθεντικές ονομασίες "Συρτός του Ματζουράνα" του Γ.Αντωνογιαννάκη(Ματζουράνα), "Τριαλώνης συρτός" του Κων/νου Μπουλταδάκη(Καναρίνη).

7). "Αν μ'αρνηθείς καμιά φορά" του Θαν.Σκορδαλού. Αυθεντική ονομασία, "Εσπερινός συρτός" του Αντ.Τριανταφυλλάκη (Κιώρου 2ου).

8). "Στων αμαθιώ σου τη φωτιά" του Θαν.Σκορδαλού. Αυθεντικές ονομασίες, "Λυριδιανός συρτός" του Αντ.Τριανταφυλλάκη(Κιώρου 2ου), "Βοριάς Συρτός" του Ανδρέα Μαριάνου.

9). "Φαντάστηκα τον ουρανό" του Θαν.Σκορδαλού(1η ενότητα). Αυθεντική ονομασία, "Τυλιφιανός συρτός" του Στεφ.Τριανταφυλλάκη(Κιώρου 1ου).

10). "Τι με ωφελεί να σ'αγαπώ" του Θαν.Σκορδαλού. Αυθεντικές ονομασίες σκοπών, στην 1η στροφή "Κοτσιανός Συρτός" του Φαντομανώλη, στην 2η στροφή(ρεφραίν), "Παλαιοκαστρινός Συρτός" του Αντ.Τριανταφυλλάκη (Κιώρου 2ου).

11). "Μοιάζουν πολύ της θάλασσας" του Θαν.Σκορδαλού. Αυθεντική ονομασία, "Φουρνιανός Συρτός" του Γ.Κουτσουρέλη.

12). "Συ' μ'εμαθές πως αγαπούν" του Θαν.Σκορδαλού (1η ενότητα). Αυθεντική ονομασία, "Βατολακιανός Συρτός" του Κ.Παπαδάκη(Ναύτη).

13). "Κόσμο δεν θέλουν να θωρούν" του Θαν.Σκορδαλού (1η ενότητα). Αυθεντική ονομασία, "Κόντρας Συρτός" του Γ.Αντωνογιαννάκη(Ματζουράνα).

14), "Σαν της Μαδάρας το βουνό" του Θαν.Σκορδαλού. Αυθεντική ονομασία "Συρτός Χαραυγή" του Ηλία Δροσερού.

15), "Πολλές φορές στον ύπνο μου" του Γ.Καλογρίδη. Αυθεντικές ονομασίες, "Κουκουναριανός Συρτός" και "Συρτός του Μανιά" του Γ.Μανιατάκη (Μανιατογιάννη).

16), "Ξενιτεμένο πουλί" του Κ.Μουντάκη. Αυθεντική ονομασία "2ος Καραγκιουλές συρτός" του Μ.Καραγκιουλέ.

17), "Τέσσερις είναι οι μάρτυρες" του Κ.Μουντάκη. Αυθεντική ονομασία, "Σφηναριώτικος Συρτός" του Κ.Μπουλταδάκη (Καναρίνη).

18), "Αν έχει ο Άδης ομορφιές" του Λ.Κλάδου. Αυθεντική ονομασία, "Μελισσιανός Συρτός" του Στεφ.Τριανταφυλλάκη (Κιώρος 1ος).

19), "Μαύρες φορεσιές" του Λ.Κλάδου. Αυθεντική ονομασία, "Ακολουθία Μπαρμπουνιού" του Νικ.Τσέγκα.

20). "Στην μπόρα στέκω το κορμί" του Λ.Κλάδου. Αυθεντική ονομασία, "Παραλλαγή Χανιώτικου" του Γ.Βουράκη(Βουρογιάννη).

21), "Εμίσεψες μου φώς μου" του Λ.Κλάδου. Αυθεντικές ονομασίες, "1ος Καραγκιουλές" του Μ.Καραγκιουλέ (1η στροφή) - "Βοριάς Συρτός" του Ανδρέα Μαριάνου (2η στροφή), "Συρτός του Τσέγκα Ανώνυμος", του Νικ.Τσέγκα.

22), "Σφάλματα κάναμε και οι δυό" του Λ.Κλάδου. Αυθεντική ονομασία "Συρτός του Βουρογιάννη), του Γ.Βουράκη(Βουρογιάννη).

23), "Μαδάρες μου Χανιώτικες" του Β.Σκουλά. Αυθεντική ονομασία "2ος Λουσακιανός Συρτός" του Στεφ.Τριανταφυλλάκη (Κιώρος 1ος).

24), "Καινούρια αγάπη" του Β.Σκουλά. Αυθεντική ονομασία "Ακολουθία Μπαρμπουνιού" του Νικ.Τσέγκα, "1ος Καραγκιουλές" του Μ.Καραγκιουλέ.

25). "Ανάθεμα σε λογισμέ" του Β.Σκουλά (2η ενότητα). Αυθεντική ονομασία "Αζογυριανός συρτός" του Νικ.Τσέγκα.

26), "Καράβι" του Β.Σκουλά. Αυθεντική ονομασία, "Μπαλαμπιανός Συρτός" του Βασ.Παπαδάκη(Κοπανίδη).

27), "Συρτός Ηρακλειώτικος" του Ζαχ.Μελεσανάκη. Αυθεντικές ονομασίες, "Νέος Γραμπουσιανός" και "Καλουδιανός Συρτός" του Κ.Παπαδάκη (Ναύτη).

28), "Πάντα θλιμμένη χαραυγή" των Αφών Φραγκιαδάκη. Αυθεντική ονομασία, "Κολυμπαριανός Συρτός" του Νικ.Σαριδάκη (Μαύρου).

29), "Ξενύχτης" του Αλ.Πολυχρονάκη. Αυθεντική ονομασία, "Μελισσιανός συρτός" του Στεφ.Τριανταφυλλάκη (Κιώρου 1ου).

30),"Συρτά του Στραβού", του Μ.Πασπαράκη(Στραβού). Ηχογραφήσεις του Νικ.Αεράκη. Αυθεντικές ονομασίες σκοπών, "Χανιώτικος συρτός" αγνώστου συνθέτη, "Θερισσιανός Συρτός" του Νικ.Χάρχαλη, "3ος Λουσακιανός Συρτός" του Αντ.Τριανταφυλλάκη(Κιώρου 2ου), "Ηλέκτρα Συρτός" του Ι.Φελεσάκη(Φελεσογιάννη), "Συρτός του Νικηφόρου", του Νικ.Μαυροδημητράκη.




Δεν υπάρχουν σχόλια: