Παρασκευή 30 Μαρτίου 2012

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΛΑΝΑΚΗΣ (ΒΟΛΑΝΗΣ)



1924 - 1996

Χαρισματικός καλλιτέχνης ο Παναγιώτης Βολανάκης. Τεχνίτης του βιολιού, από τους καλύτερους της γενιάς του. Μαθήτευσε κοντά στον Χάρχαλη - από τους λίγους μαθητές του τρανού μουσικού - κι έπαιξε σε όλη την έκταση της Κισάμου, αλλά και της Κυδωνίας.
Στο χωριό του, στην Καληδωνία Κισάμου, έδινε το παρόν σε κάθε γλέντι, όπως και στα γύρω χωριά.
Συνεργάστηκε με καλούς λαγουτιέρηδες, όπως ο Γιάννης Λεφάκης, ο Μιχάλης Πολυχρονάκης, ο Στέλιος Λαϊνάκης (Λαρδιανός) κ.α.
Πλούσιο το ρεπερτόριο του και πολύ κεφάτο το παίξιμο στα γλέντια.
Έπαιζε επαγγελματικά από την εφηβεία του, έως και τα γεράματα του κι άφησε τις καλύτερες των εντυπώσεων σε όσους είχαν την τύχη να τον απολαύσουν από κοντά.



Σάββατο 24 Μαρτίου 2012

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΕΒΕΝΤΑΚΗΣ

Βιολί:Γ.Μαριάνος, λαγούτο:Χρ.Λεβεντάκης


1912 - 1989

Χρήστος Λεβεντάκης, ή, Λεβεντοχρήστος. Όνομα και πράγμα αυτός ο σπουδαίος καλλιτέχνης του λαγούτου.
Γεννήθηκε στο ριζίτικο χωριό, Λιβαδάς Σελίνου. Χουβαρντάς, γλεντζές, μερακλής, σωστός και ντόμπρος χαρακτήρας, τεχνίτης μουσικός. Για πολλά χρόνια σφράγισε με την παρουσία του τα χανιώτικα γλέντια. Πολέμησε τους Γερμανούς στην κατοχή, είδε το χωριό του να καίγεται από τους Ούνους κατακτητές, μαζί με την Μονή και το Κουστογέρακο, είδε συγγενικά του πρόσωπα να χάνονται, μα τίποτα δεν του ανέστειλε την διάθεση για την μουσική.
Ο μεγάλος Γιώργης Μαριάνος τον επέλεξε στην περίοδο του μεσοπολέμου για να τον συντροφεύει με τις πενιές του στα σελινιώτικα και σφακιανά γλέντια. Έπαιξε επίσης με τον Ναύτη, τον Γαλαθιανό, τον Δημ.Χριστοφοράκη, τον Μιχάλη Κουνέλη, τον Αντώνη Αναγνωστάκη, τον Αντώνη Θεοδωράκη, τον "Μαύρο της Σκλαβοπούλας" κ.α.
Πρίμο παίξιμο, ατόφιο τραγούδι, μαντινάδες γνήσιες. Εντρύφησε τον κισαμίτικο ήχο, έβγαλε όμως και το δικό του - προσωπικό ιδίωμα στο παίξιμο του. Και όλοι οι συνεργάτες του, πάντα μιλούσαν με τα καλύτερα λόγια. Λογής-λογής γλέντια σε όλο το Σέλινο, την Κίσαμο, τα Σφακιά, τα Κεραμιά.
Από πολλούς θεωρείται το καλύτερο λαγούτο του Σελίνου, μαζί με τον αείμνηστο Κλειναντώνη.
Και μια μαρτυρία του σελινιώτη Βασίλη Θεοδωράκη:  Στον γάμο του πατέρα του, στις αρχές της δεκαετίας του '30, παίζανε με τον Μαριάνο επί επτά ημέρες! Τότε λέει, ο Λεβεντοχρήστος δεν θα ήταν παραπάνω από είκοσι ετών....





ΧΩΡΙΑ ΚΑΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ




ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙΣΤΕ ΕΝΑ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΟΜΟΡΦΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΧΩΡΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΚΙΣΑΜΟΥ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ. ΣΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΗ, Ο ΘΟΔ.ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΗΣ ΚΑΙ Ο ΔΗΜ.ΧΑΡΤΖΟΥΛΑΚΗΣ.

Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

ΝΑΥΤΗΣ: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΟ TULIA MAGRINI

ΑΠΟ ΤΟ ΦΙΛΙΚΟ BLOG "ΣΑΔΕΝΤΡΕΠΕΣΑΙ" http://sadentrepese.blogspot.com Μια συνέντευξη του Ναύτη, στην Ιταλίδα μουσικολόγο Tulia Magrini. «….Γεννήθηκα στο Καστέλλι της Κισάμου, στην Κρήτη το 1920. Ο πατέρας μου, Βασίλης Παπαδάκης έπαιζε βιολί, όπως επίσης και ο παππούς μου και ο προπάππος μου.Για περίπου πέντε με έξι γενιές όλοι στην οικογένεια μου έπαιζαν βιολί. Ο πατέρας μου αγόρασε ένα βιολί για τον μεγαλύτερο αδελφό μου και ξεκίνησε να του μαθαίνει να παίζει. Δεν με άφηναν όμως να το αγγίζω έως ότου έγινα επτά ετών. Όταν όμως όλοι ήταν εκτός σπιτιού το έπαιρνα και έπαιζα μόνος μου αυτά που άκουγα και έπαιζαν οι άλλοι. Αυτό γινόταν για τέσσερις με πέντε μήνες.Μια μέρα ο πατέρας μου ήρθε νωρίς στο σπίτι την ώρα έπαιζα. Άκουσε που έπαιζα και νόμιζε πως ήταν ο αδελφός μου και ότι έπαιζε καλύτερα από ότι συνήθως. Κατόπιν άνοιξε την πόρτα με είδε και είπε ¨αυτός θα γίνει καλός βιολάτορας¨. Μετά αποφάσισε να μου δώσει κάποια μαθήματα μαζί με τον αδελφό μου και να μας δείξει όλο το ρεπερτόριο που περιλάμβανε χορούς από την Κρήτη, από την Μικρά Ασία, από την Ήπειρο και την Πελοπόννησο….» «Μετά από δύο χρόνια, βρήκα ένα άλλο νέο παιδί, περίπου δεκατεσσάρων ετών. Έπαιζε λαγούτο και ξεκινήσαμε να παίζουμε μαζί. Μετά από πρόβες ενός μήνα μου είπε ¨ας ξεκινήσουμε να παίζουμε σε ταβέρνες¨. Έτσι αρχίσαμε να παίζουμε σε ταβέρνες κάθε βράδυ και ο κόσμος ερχόταν, χόρευε και μας πετούσε χρήματα. Οι μαγαζάτορες μας έλεγαν ¨ελάτε να παίξετε και σε εμάς¨ γιατί διασκεδάζαμε τον κόσμο που έπινε και χόρευε και έκανε καλύτερο τζίρο. Όταν ήμουν εννέα ετών μπορούσα να παίξω και άλλα είδη ελληνικών χορών όπως τσάμικα, καλαματιανά, όπως και χορούς της Σμύρνης. Ένα βράδυ ήρθε κάποιος και είπε ότι ετοιμαζόταν να παντρευτεί σε τέσσερις εβδομάδες και αν μπορούσαμε να παίξουμε εμείς στον γάμο. Δέχθηκα και αυτός μετά πήγε να το πεί και του πατέρα μου, τον οποίο και γνώριζε καλά. Ο πατέρας μου είπε τότε .......... .......¨ακόμα είναι παιδιά, δεν θα μπορέσουν να αντέξουν τόσες μέρες. Αν θές θα έρθω να σου παίξω εγώ και θα σου φέρω τα παιδιά να σου παίξουν λίγο. Τότε αυτός απάντησε ότι ήθελε μόνο εμάς. Μετά από τέσσερις εβδομάδες ήρθε και μας πήρε και μας πήγε σε ένα χωριό, τους Λάκκους και εκεί παίξαμε για τρείς ημέρες και όλοι μας έδωσαν και χρήματα, περίπου 3.500 δραχμές, πολλά λεφτά για τότε. Εκείνη την εποχή ένας δάσκαλος έπαιρνε μόλις 600 δραχμές το μήνα! Αυτή ήταν λοιπόν η πρώτη φορά που έπαιξα σε γάμο. Μετά από αυτό ξεκίνησα να παίζω σε πανηγύρια, σε γάμους, σε βαπτίσεις και σε χοροσπερίδες. Έτσι, άφησα το σχολείο και σταμάτησα και από τις ταβέρνες γιατί δεν είχα πλέον χρόνο.Με περίμενε πολύ δουλειά….» «…Το 1938 η οικογένεια μου ήρθε στην Αθήνα και εγώ ξεκίνησα να παίζω και μπουζούκι στον Πειραιά. Έπαιζα ρεμπέτικα μαζί με άλλους ρεμπέτες, όπως ο Καλδάρας και ο Πετσάλης. Επίσης έπαιζα βιολί για το ραδιόφωνο των Αθηνών μια φορά την εβδομάδα και έπαιρνα 1.000 δραχμές κάθε φορά. Τότε ήμουν ο μοναδικός κρητικός μουσικός που έπαιζε κάθε εβδομάδα για το ραδιόφωνο. Κάποιες φορές ο Κουτσουρέλης με τον Μαύρο ερχόντουσαν επίσης και έπαιζαν στο ραδιόφωνο.Μέχρι εκείνη την στιγμή το βιολί ήταν το κύριο όργανο της κρητικής μουσικής….» «….Ήμουν στην Αθήνα την περίοδο του πολέμου και κατόπιν κατέβηκα ξανά στην Κρήτη. Το 1945 κατατάχθηκα στο πολεμικό ναυτικό και έπαιζα πάντα με την ναυτική στολή. Από εκεί μου έμεινε το παρατσούκλι ¨Ναύτης¨. Στα Χανιά έπαιζα και μπουζούκι και έφιαξα ένα συγκρότημα, το πρώτο το οποίο έπαιζε ρεμπέτικα και ταμπαχανιώτικα. Ο Σαρημανώλης και άλλοι Μικρασιάτες μουσικοί έπαιζαν μαζί μου. Παίζαμε κάθε βράδυ στου Μπολλάρη. Ο μαγαζάτορας θυμάμαι μας έδινε 50 δραχμές κάθε βράδυ. Τότε άνοιξε ένας ραδιοφωνικός σταθμός στα Χανιά και ο ιδιοκτήτης με προσκάλεσε να παίξω βιολί και μπουζούκι. Ένα βράδυ, ένας παλιός φίλος ο οποίος έπαιζε σαντούρι ήρθε και μου είπε ¨Κώστα, έχω ένα γάμο και οι συμπέθεροι είναι από την Κωνσταντινούπολη και κανείς μουσικός εδώ δεν ξέρει να παίζει Πολίτικα τραγούδια.Έλα να παίξεις βιολί μαζί μου¨. Έπαιξα πολλές ώρες εκεί, μου άρεσε και κατόπιν στο ραδιόφωνο που έπαιξα αποφάσισα να παίζω μόνο σε γάμους. Έδωσα λοιπόν την διεύθυνση μου και μετά από μερικές μέρες δέχθηκα πολλές προτάσεις για γάμους. Και έτσι, με το βιολί μου και μόνο έπαιζα σε δύο τρείς γάμους την εβδομάδα. Και σταμάτησα να παίζω μπουζούκι. Αυτό ήταν μέχρι το 1949…» «….Το 1949 ξαναπήγα στην Αθήνα, η οικογένεια μου βλέπεις δεν ήθελε την γυναίκα μου για νύφη. Ξεκίνησα να παίζω βιολί στην ραδιοφωνία Αθηνών και τα βράδια έπαιζα στην ταβέρνα «Τα Χανιά». Παράλληλα εργαζόμουν και ως οδηγός λεωφορείων. Έμεινα στην Αθήνα μέχρι το 1953, όπου και ξαναγύρισα στα Χανιά, αποκτώντας το πρώτο μου παιδί. Το 1955 ο Σίμων Καράς, ο οποίος υποτίθεται ότι πρόσεχε την παραδοσιακή μας μουσική, διέταξε να απαγορευτεί η προβολή του βιολιού ως όργανο της κρητικής μουσικής από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Αυτή η απαγόρευση ισχύει ακόμα. Τότε δεν προβάλονταν από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης πολλοί ονομαστοί λυράδηδες, πλήν ελαχίστων, από τότε και μετά όλοι ξεκίνησαν να παίζουν λύρα…» «…Το 1959 έφυγα και πήγα στην Αμερική, στο Σικάγο αρχικά και το ξεκίνημα εκεί ήταν πολύ δύσκολο για εμένα. Οπωσδήποτε κανείς δεν με ήξερε εκεί σαν μουσικό. Όταν ζήτησα δουλειά σε ελληνικά εστιατόρια και τους έλεγα ότι παίζω βιολί, μου απαντούσαν ότι δεν με χρειάζονται. Με ρώτησαν αν έπαιζα κιθάρα, κρουστά, κλαρίνο ή μπουζούκι. Όμως είχα σταματήσει να παίζω μπουζούκι. Έπρεπε να ζήσω όμως με κάποιο άλλο τρόπο. Και ξεκίνησα σαν χρωματιστής, εργαζόμουν ακόμα και στους ουρανοξύστες. Για κάθε καλή και δύσκολη δουλειά έπαιρνα 12.000 δολλάρια και έτσι μπόρεσα να αγοράσω ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο και…ένα μπουζούκι! Μετά μάλιστα από λίγους μήνες τα δάχτυλα μου προσαρμόστηκαν ξανά στο μπουζούκι και ξεκίνησα να παίζω ξανά με ένα συγκρότημα και μετά από πολλές πρόβες ήμασταν έτοιμοι να παίξουμε σε γάμους και βαπτίσεις. Παίξαμε σε όλη την χώρα των Η.Π.Α. Αργότερα χώρισα με την γυναίκα μου και πήγα στην Νέα Υόρκη όπου και έμεινα στην Αστόρια. Εκεί άνοιξα σούπερ μάρκετ και βρήκα ένα άλλο συγκρότημα και άρχισα πάλι να παίζω μπουζούκι και βιολί. Εργαζόμασταν κυρίως σε γαμήλια γλέντια Ελλήνων που κατάγονταν από όλα τα μέρη της Ελλάδας και παίζαμε τσάμικα, καλαματιανά, ρεμπέτικα και βέβαια κρητικά….» «..Τέλος, άφησα την Νέα Υόρκη και επέστρεψα στην Κρήτη, όπου και ξαναπαντρεύτηκα το 1975. Έμεινα εδώ λοιπόν και έπαιζα βιολί μαζί με τον λαγουτιέρη Στέλιο Λαϊνάκη, όπου και την περίοδο '81 – '86 επεκτάθηκα μέχρι και την Αυστραλία με την οικογένεια μου. Όλη την περίοδο επίσης διεξήγαγα έναν αγώνα υπεράσπισης του βιολιού από τα χρόνια που απαγορεύτηκε. Όταν ήμουν μικρό παιδί και μάθαινα να παίζω βιολί, ζητούσα από τους παλαιότερους μουσικούς να μου δείξουν τις διαφορές των χορών μεταξύ τους, καθώς και τα γνήσια κρητικά τραγούδια με τις αυθεντικές τους ονομασίες. Και όλα αυτά που μάθαινα, τα κρατούσα σημειωμένα…..».

Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012

ΑΕΡΙΝΟΣ, ΤΟ ΨΗΛΟΤΕΡΟ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ




Ο Αερινός Κισάμου, έχει πράγματι κάτι το εντυπωσιακό, το επιβλητικό. Στην περιφέρεια των Εννιά Χωριών, αγναντεύει το Άη Δίκαιο, τον γυαλό της Χρυσοσκαλίτισσας, τα επιβλητικά τοπία της εννιαχωριανής γής.
Μικρό χωριό ανέκαθεν, σύμφωνα με απογραφές ακόμα και των τελευταίων ενετικών περιόδων, ποτέ οι κάτοικοι του δεν ξεπέρασαν τις 200 με 250 ψυχές. Μα ήσαν αρκετοί για να κρατήσουν το χωριό ζωντανό.
Ο Αερινός, που άνηκε στην πρώην κοινότητα Κεφαλίου, αποτελείται από τρείς κυρίως γειτονιές, τα Καλυβάκια (σε υψόμετρο 700 μέτρων), τα Κωσταντουλιανά και τα Φελεσιανά (σε υψόμετρο 800 μέτρων περίπου).
Αν και ορεινό χωριό, σε σχέση με τα υπόλοιπα "ψηλοχώρια" των Χανίων και της Κρήτης γενικότερα, δεν είναι άγονο και ξερό. Αντιθέτως, πολλά είναι τα τρεχούμενα νερά που πηγάζουν από την κορυφή του Κουτρούλη και απλώνονται στους αερινιώτικους κήπους και τις στέρνες. Καστανιές, οπωροφόρα δέντρα, ελιές, πλατάνια, καρυδιές, κήποι με λαχανικά κάθε λογής, αμπέλια. Πλούσια η γή του Αερινού, μα αλίμονο, δεν μπόρεσε να κρατήσει εκεί τα παιδιά της. Αν και ανεπτυγμένη η κτηνοτροφία και η γεωργία, δυστυχώς δεν ήταν αρκετά στοιχεία ούτως ώστε να επενδύσουν στην γή τους οι κάτοικοι του χωριού. Αν και μέχρι την δεκαετία του '40 ο Αερινός είχε σχετικά αρκετούς μόνιμους κατοίκους, κυρίως από την δεκαετία του '50, το χωριό πήρε την "κάτω βόλτα". Πολλοί ήταν αυτοί που έφυγαν για τα Χανιά, την Αθήνα, το εξωτερικό. Οι λόγοι βέβαια, γνωστοί, όπως και για τους περισσότερους μετανάστες εκείνης της περιόδου. Μα και η πολιτεία, η τοπική πολιτεία, οι φορείς, πότε νοιάστηκαν; Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του '90, ο δρόμος που οδηγεί στον Αερινό, είχε τα μαύρα του τα χάλια. Όχι δηλαδή ότι σήμερα είναι "εθνική οδός"....!
Στο χωριό αυτό ήταν ζωντανά τα ήθη και έθιμα της Κισάμου, ανεπτυγμένες οι σχέσεις των κατοίκων με γιορτές, γλέντια, πανηγύρια. Εκεί έζησε και μεγαλούργησε και ο "'άσσος" της μουσικής, ο βιολιστής Γιάννης Φελεσάκης(Φελεσογιάννης).
Το πανηγύρι της τοπικής εκκλησίας, του Τιμίου Σταυρού, ήταν για πολλά χρόνια σημείο αναφοράς. Πανηγυριώτες από όλην την περιφέρεια των Εννιά Χωριών, γλέντια και τραγούδια. Άνοιγαν τα σπίτια, στρώνονταν τραπέζια για να φιλοξενήσουν τους επισκέπτες. Οι παλαιοί ακόμα θυμούνται τα γλέντια στο πανηγύρι με 2 και 3 ζυγιές όργανα. Μα από τα μέσα της δεκαετίας του '70 το πανηγύρι άρχιζε να φθίνει. Τα όργανα σταμάτησαν, το ίδιο και η κοσμοσυρροή. Για αρκετά χρόνια, μόλις λίγες δεκάδες ήταν οι επισκέπτες του άλλοτε μεγάλου πανηγυριού. Τα τελευταία χρόνια βέβαια επιχειρείται μια αναβάθμιση, κυρίως από τους νεώτερους καταγόμενους από τον Αερινό.
Ο Αερινός, δυστυχώς ακολούθησε την μοίρα των περισσότερων ορεινών οικισμών του νομού μας, παρόλο που όπως προείπαμε, διαθέτει όλα τα "φόντα" ώστε να μπορεί κάποιος να μείνει και να καλλιεργήσει το βιός του και να ζήσει αξιοπρεπώς.
Σήμερα, το χωριό απειλείται με πλήρη αφανισμό των κατοίκων του, αυτών των ελαχίστων (περίπου δέκα ηλικιωμένοι έχουν μείνει). Τα σπίτια, τα περισσότερα, είναι ερμητικά κλειστά και ετοιμόρροπα και κάποιες στιγμές θυμίζουν τις εικόνες που συναντά κανείς σε παλαιές εγκαταλελειμμένες πολιτείες. Κανείς δεν μερίμνησε για την τύχη αυτού του τόπου, κανείς τοπικός άρχοντας. Μα και πολλοί είναι αυτοί που παράτησαν στο έλεος των καιρών και των χρόνων την περιουσία τους.
Αν και υπάρχει μια σχετική προσπάθεια τα τελευταία χρόνια, κυρίως από νεαρά άτομα που κατάγονται από τον Αερινό, ούτως ώστε να μην ρημάξει τελειωτικά ο τόπος, ο Αερινός Κισάμου έχει ήδη μπεί στο τελευταίο στάδιο....αυτό της πλήρους ερήμωσης. Είναι ζήτημα χρόνου....Και για να μην γίνουμε μάντεις κακών, ίσως τα επόμενα χρόνια, αν τελικά κατοικηθεί ξανά το χωριό, η γλώσσα των κατοίκων του, δεν θα είναι "ελληνική"....


Κυριακή 11 Μαρτίου 2012

ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ (ΠΑΝΤΕΛΟΜΑΝΟΥΣΟΣ)



1886 - 1940

Παλιός και καλός λαγουτιέρης ο Παντελομανούσος. Γεννήθηκε στην Πανέθυμο Κισάμου και στα χρόνια της σταδιοδρομίας του, γλέντησε πολύ κόσμο σε όλες σχεδόν τις επαρχίες των Χανίων.
Μερακλής, ανεκδοτολόγος και εύθυμος τύπος, συνεργάστηκε με σπουδαίους μουσικούς της εποχής του, όπως με τον Βασίλη Παπαδάκη ή Κοπανίδη, με τον Κουφιανό, τον Γιώργη Μαριάνο κ.α.
Από μαρτυρία του αείμνηστου Στεφανή Λιονάκη, ο Παντελομανούσος έπαιζε και πρίμα και πασαδόρικα!
Επίσης, ήταν σχετικά καλός τραγουδιστής και αυτοσχεδίαζε στις μαντινάδες. Με τον Κοπανίδη, έπαιζε για πέντε συνεχόμενα χρόνια στο μεγάλο πανηγύρι της Αγίας Τριάδας στα Καλουδιανά. Τότε σε αυτό το πανηγύρι συναντούσε κανείς και 5 ζυγιές με όργανα! Με τον Κουφιανό για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα έπαιζε στις ταβέρνες των Χανίων. Αλλά και στα Σφακιά είχε αφήσει τα χνάρια της τέχνης του. Και για τέλος, ένα περιστατικό που είχε αφηγηθεί κάποτε ο Ναύτης: Έπαιζε ο Παντελομανούσος σε μια βάφτιση μαζί με τον Κοπανίδη στον Σκηνέ. Από το ζόρι του στο παίξιμο, ο Παντελομανούσος έσπασε τρείς από τις χορδές του λαγούτου και έβγαλε το γλέντι έτσι. Όταν τελείωσε το γλέντι, ο Κοπανίδης του έκανε παρατήρηση επειδή δεν κρατούσε μαζί του εφεδρικές χορδές. Και η απάντηση του Παντελομανούσου, αφοπλιστική: "Δεν το κάτεχα να βαστώ άλλη φορά ένα ντορβά κόρδες!"





Σάββατο 10 Μαρτίου 2012

ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΝΤΗΛΙΕΡΑΚΗΣ (ΚΑΝΤΗΛΙΕΡΗΣ)



Ο βετεράνος και σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης που εδώ και δεκαετίες προσφέρει απλόχερα στην βιολιστική μουσική παράδοση των Χανίων, γεννήθηκε το 1936 στο ηρωϊκό χωριό των Κεραμιών Κυδωνίας, στην Παναγιά. Ο πατέρας του ήταν ο αείμνηστος ριζίτης, ο Σήφης Καντηλιέρης. Ασφαλώς από εκεί κληρονόμησε κι ο Σταύρος την καλλιτεχνική αυτή του κλίση. Σε ηλικία 14 ετών, πήρε ένα καλάμι και έφτιαξε ένα αυτοσχέδιο θιαμπόλι και την ίδια περίοδο περίπου, αγόρασε από ένα χωριανάκι του το όργανο που ποθούσε, το βιολί. Κι έμαθε μόνος του, αυτοδίδακτος!Μα σε έξη μήνες περίπου, κατάφερε να παίξει σιγά σιγά τους πρώτους του σκοπούς. Παράδειγμα πρός μίμηση είχε έναν ξάδελφό του, τον Απόστολο Σκουμπάκη που δυστυχώς έφυγε πολύ νέος από την ζωή. Πρότυπο του επίσης και ο τρανός Μαύρος!Το πρώτο ολοκληρωμένο του γλέντι, το έβγαλε σε ηλικία περίπου 18 ετών. Η συνέχεια της μουσικής του σταδιοδρομίας, σπουδαία. Πολλά τα γλέντια, μεγάλη η φήμη, σπουδαίες οι συνεργασίες του, μιας κι έπαιξε σχεδόν με όλους τους καλύτερους λαγουτιέρηδες της εποχής του. Δισκογραφικά επίσης, σημαντική η παρουσία του όλα αυτά τα χρόνια, αλλά σημαντική και η συνθετική του προσφορά, μιας και έχει συνθέσει τον δικό του σκοπό, τον "Συρτό του Καντηλιέρη".  Ο Σταύρος Καντηλιέρης διατελεί εδώ και πολλά χρόνια μέλος του συλλόγου μουσικών του νομού Χανίων "Ο Χάρχαλης" και επίσης προσφέρει κι από την θέση του δασκάλου, μιας και πολλά νέα παιδιά μαθαίνουν δίπλα του εδώ και χρόνια τα μυστικά του βιολιού.

Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

O Δήμος Κισάμου σε συνεργασία με τον νέο Εμπορικό Σύλλογο Κισάμου αναβιώνουν το Ιστορικό Παζάρι την Μεγάλη Παρασκευή 13 Απριλίου 2012 στην οδό Σκαλίδη στο Καστέλλι. Παρακαλούνται οι Έμποροι, βιοτέχνες, παραγωγοί αγροτικών και κτηνοτροφικών Προϊόντων του Δήμου Κισάμου και όσοι νομίζουν ότι μπορούν να συμμετέχουν σε μια τέτοια διοργάνωση, να απευθυνθούν στον Δήμο και στον Εμπορικό Σύλλογο έως 30 Μαρτίου 2012. Απαραίτητη προϋπόθεση να δηλώσετε έγκαιρα τη συμμετοχή σας διότι οι θέσεις είναι περιορισμένες . Πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής: α) Δήμος Κισάμου: Βίκυ Μαρακάκη, Μανώλης Ανδρουλάκης, τηλ.: 28223 – 40.222 β) Νέος Εμπορικός Σύλλογος Κισάμου: Μαρία Φωτάκη, τηλ: 28220 – 22.772

Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΡΧΑΛΑΚΗΣ




1911 - 1967

Ο Μιχάλης Χαρχαλάκης γεννήθηκε στα Χαρχαλιανά Κισάμου του νομού Χανίων. Ανιψιός του μεγάλου Νικολή Χάρχαλη, ο οποίος ήταν αδελφός με τον πατέρα του Μιχάλη.
Ο Μιχάλης έπαιζε στην "γραμμή" του θείου του, μιας και ήταν για λίγα φεγγάρια μαθητής του. Ο Νικολής Χάρχαλης σε γενικές γραμμές δεν έκανε μαθήματα, εξαίρεση όμως μερικά συγγενικά του πρόσωπα.
Καλό βιολί ο Μιχάλης, έστω και αν για κάποιο διάστημα επισκιάστηκε από τον βαρύ όνομα του θείου του. Έπαιζε σε όλη την έκταση της δυτικής Κισάμου, αλλά και στο Σέλινο, με τον μεγάλο λαγουτιέρη, τον Κλειναντώνη. Στην Κίσαμο έπαιζε με τον Θεοχάρη Μαρεντάκη από τα Μαρεδιανά. Πλούσιο ρεπερτόριο από συρτά και πεντοζάλι, σούστα, καλαματιανά και εκτός από καλός μουσικός, ήταν υπέροχος άνθρωπος.
Μετά την κατοχή κι έπειτα από τον τραγικό χαμό του ξαδέλφου του και μοναχογιού του Χάρχαλη, ανέβηκε στην Αθήνα, στην Ελευσίνα. Εκεί έπαιξε σε διάφορες εκδηλώσεις των Κρητών της Αττικής κι εργάστηκε στο τοπικό εργοστάσιο τσιμέντων. Δυστυχώς, λόγω της ανθυγιεινής αυτής εργασίας, πέθανε πολύ νέος.


Σάββατο 3 Μαρτίου 2012

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΑΪΣΑΚΗΣ

                                          Ο κάμπος του Δραπανιά Κισάμου.
                                            


1875 - 1962

Παλαιός καλλιτέχνης ο Παναγιώτης Ραϊσάκης, ο Ραϊσοπανάγος όπως έμεινε να λέγεται. Δεξιοτέχνης στο μπουλγαρί, σε αυτό το πανέμορφο και νοσταλγικό όργανο. Στα αστικά κέντρα της Κρήτης μέχρι τα χρόνια του μεσοπολέμου "κράτησε" καλά, μετά όμως ξεκίνησε η φθίνουσα πορεία αυτού του οργάνου. Στην Κίσαμο, άλλος ένας έπαιζε μπουλγαρί κάπως "επαγγελματικά", ο Ηλίας Δροσερός, για τον οποίο μπορείτε να βρείτε πληροφορίες εδώ .
Ο Ραϊσοπανάγος γεννήθηκε και έζησε όλα του τα χρόνια στον Δραπανιά Κισάμου. Αγωνιστής της λευτεριάς, πολέμησε αρκετές φορές τους Τούρκους. Μα ούτε και στους Γερμανούς έσκυψε το κεφάλι!
Στον Δραπανιά, έπαιζε πολύ συχνά στα καφενεία, στις παρέες, αλλά και γενικότερα στα όμορα χωριά της περιοχής, διασκέδασε τον κόσμο με τις όμορφες πενιές του. Μαζί του, πότε ο Μαριαναντρίκος, πότε ο Φαντομανώλης από τα γειτονικά Κοτσιανά. Αλλά τις περισσότερες φορές έβγαζε το γλέντι μόνος του με σκέτο μπουλγαρί! Όμως δεν κράτησε πολλά χρόνια η ενασχόληση του με την μουσική. Σε μια συμπλοκή με Τούρκους, τραυματίστηκε σοβαρά στο χέρι, με αποτέλεσμα να μείνει σχεδόν παράλυτος. 

ΜΑΝΩΛΗΣ ΤΖΙΝΕΥΡΑΚΗΣ

                                         Τα Νοχιά Κισάμου.

1924 - 1985

Σπουδαίος μουσικός ο Μανώλης Τζινευράκης. Τεχνίτης στο βιολί, αλλά και στο θιαμπόλι. Γεννήθηκε στα Νοχιά Κισάμου και καταγόταν από την μουσική οικογένεια των Τζινευράκηδων. Πολυτάλαντος μουσικός, γνώστης της τοπικής μουσικής κουλτούρας, δίδασκε, επιδιόρθωνε όργανα και παρόλη την αναπηρία του - είχε τραυματιστεί στο πόδι στα χρόνια του εμφυλίου - έδινε το παρόν σε κάθε εκδήλωση που τον καλούσαν. Συνεργάστηκε με τον Μανώλη Θεοδωράκη, τον Μανώλη Νταουντάκη, τον Γιώργη Γομπάκη, τον Ναύτη και άλλους πολλούς. Το ρεπερτόριο του ήταν πλουσιότατο από συρτά, πεντοζάλι, ρουμαθιανή σούστα, κοντυλιές, καλαματιανά, νησιώτικα κ.α.
Δυστυχώς, αυτός ο σημαντικός μουσικός έφυγε πολύ ξαφνικά από την ζωή, αφήνοντας ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Σήμερα, οι παλιές ηχογραφήσεις του, μας θυμίζουν την όμορφη δεξιοτεχνία του, αλλά και την σπουδαία του προσφορά στα μουσικά δρώμενα των Χανίων.