Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011

ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ - ΠΛΑΚΙΑΝΟΣ




1903 - 1978

Εδώ και αρκετό καιρό υπήρχε η σκέψη να γίνει ένα αφιέρωμα από τούτο εδώ το blog στον θρυλικό λυράρη, τον Μιχάλη Παπαδάκη ή Πλακιανό. Μπορεί η σελίδα αυτή να ασχολείται με πρόσωπα, δρώμενα και ιστορίες της Κισάμου, όμως δεν μπορεί επ'ουδενί να παραλειφθεί το έργο ενός καλλιτέχνη που έγραψε λαμπρές σελίδες στην ιστορία της κρητικής μουσικής.
Ο Μιχάλης Παπαδάκης, ο Πλακιανός, ο λυράρης του Αποκόρωνα, ο λυράρης της γνήσιας μουσικής έκφρασης.
Γεννήθηκε στην Πλάκα Αποκορώνου και κατά δική του ομολογία, ήταν αυτοδίδακτος μουσικός από μικρό παιδί. Το ερευνητικό του αφτί, η αγάπη του για την μουσική, το αστείρευτο ταλέντο του, ήταν πέρα από μουσικές καθοδηγήσεις και δασκαλέματα.
Με την λύρα του, για μια ολόκληρη ζωή, γέμισε με νότες και μελωδίες την περήφανη επαρχία των Χανίων και όχι μόνο. Την περίοδο που ο ίδιος ξεκινούσε το μεγάλο του μουσικό σεργιάνι, ήδη στον Αποκόρωνα υπήρχαν οι μεγάλοι λυράρηδες, ο Χαρίλαος, ο Καντέρης κ.α. Κι αυτοί έδωσαν την ώθηση στον Πλακιανό για να γίνει ο σπουδαίος μουσικός που ξέρουμε.
Πρότυπο για πάρα πολλούς λυράρηδες, συνομήλικους και νεώτερους του. Στα γλέντια του, ακόμα και στο χωριό του, δεκάδες ήσαν αυτοί που έφθαναν να τον ακούσουν, να "αρπάξουν" έστω και ένα στοιχείο της τεχνικής του, να ακούσουν έναν σκοπό του.
Γαλούχησε τόσο τους Αποκορωνιώτες, όσο και τους Ρεθυμνιώτες. Ο ίδιος, αγαθός χαρακτήρας, απονήρευτος, ποτέ δεν έλεγε "όχι" σε οποιονδήποτε τον πλησίαζε. Λάθος του; Δεν είμαστε σε θέση να το πούμε. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο Πλακιανός αποτέλεσε παράδειγμα....εκμετάλλευσης και δυστυχώς, πολλοί είναι αυτοί σήμερα που απολαμβάνουν τους καρπούς του, που σίγουρα, δεν τους ανήκουν!
Ο Πλακιανός συνέθεσε μια σειρά άρτιων και άψογων μελωδιών. Αριθμός; Ίσως άγνωστος, μιας και το έργο του, όπως προείπαμε, έγινε έρμαιο των "πολλών" και "διαφόρων".
Ιεροτελεστικό το παίξιμό του, βραχνό και παραπονιάρικο το τραγούδι του και όταν ο Πλακιανός έβγαινε στο κέφι, αναστέναζαν τα πόδια των χορευτών.
Έπαιξε σε καθολική την έκταση της επαρχίας Αποκορώνου, ακόμα και στα όμορα χωριά του Ρεθύμνου, στην πόλη των Χανίων, στα Σφακιά. Φανατικός "φίλος" της καθιστικής ζωής, απέρριπτε προσκλήσεις κάπως...μακρινές. Πολλά τέτοια περιστατικά έχουν μείνει σήμερα. Ο αείμνηστος λαγουτιέρης, ο Μανώλης Θεοδωράκης λέγεται πως κάποτε τον προσκάλεσε να παίξουν σε έναν γάμο στην Κάντανο Σελίνου και η απάντηση ήταν αποστομωτική: "Θέλω δυό μέρες ταξίδι για να πάω εκεί!!"
Συνεργάστηκε με όλους σχεδόν τους λαγουτιέρηδες του Αποκόρωνα και όχι μόνο. Σημαντικότερες όμως οι συνεργασίες του με τον Φάνη Περουλάκη και τον Παυλή Παπαδάκη.
Ακόμα και με τον Γιώργη Κουτσουρέλη έπαιξε λίγες φορές, σε φιλικά - ιδιωτικά γλέντια στα Χανιά.
Δισκογραφικά δεν μας άφησε κάποιο επίσημο έργο - μακάρι να γινόταν βέβαια ούτως ώστε να του αποδοθούν επισήμως οι συνθέσεις του - όμως υπάρχουν μερικές ερασιτεχνικές ηχογραφήσεις, από το αρχείο της ΕΡΑ Χανίων και το αρχείο Νοτόπουλου.

Επειδή όμως, σε αυτή την σελίδα τα λέμε τα πράγματα "μπηχτά", δεν ξέρουμε κατά πόσον υπερήφανοι αισθάνονταν όλοι αυτοί οι μακαρίτες σήμερα λυράρηδες που θεωρούνται "δασκάλοι" της κρητικής μουσικής, την στιγμή που πάτησαν στην κυριολεξία πάνω στον Πλακιανό και καρπίστηκαν τις συνθέσεις του, τις ηχογράφησαν και τις παρουσίασαν ώς δικές τους!
Ίσως αυτή τελικά να είναι η μοίρα των σπουδαίων...να φεύγουν από την ζωή φτωχοί και αδικημένοι.

Για την συνολική προσφορά του Πλακιανού, το μουσικόφιλο κοινό της Κρήτης τον ευχαριστεί και για αυτό τον λόγο, από το 1987 κι έκτοτε, γίνεται ειδική ετήσια εκδήλωση προς τιμήν του στον τόπο που γεννήθηκε, στην Πλάκα Αποκορώνου.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ - ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ

Ο σπουδαίος βιολιστής Αντώνης Αναγνωστάκης από το Έλος Κισάμου,παίζει τον Συρτό της Χαραυγής, του Ηλία Δροσεράκη. Στο λαγούτο, ο Γ.Νταουντάκης.